Zespół jelita drażliwego a waga – czy przy IBS się chudnie?

Ból brzucha, zaparcia, wzdęcia, mdłości, zgaga lub biegunka – to głównie z takimi objawami borykają się osoby z zespołem jelita drażliwego. Niektórzy z nich doświadczają również innych niepokojących symptomów, w tym utraty masy ciała. Czy przy IBS się chudnie? A może spadek wagi ma zupełnie inne podłoże? Sprawdź, co na ten temat sądzi dietetyk kliniczny z Pora Na Zdrowie i poznaj sposoby na poradzenie sobie z tym problemem.

Czym jest IBS?

Zanim poznasz odpowiedź na pytanie, czy przy IBS się chudnie, warto przypomnieć sobie, czym w ogóle jest ta przypadłość. Otóż jest to schorzenie dotykające żołądka i jelit, któremu towarzyszy szereg nieprzyjemnych objawów, w tym np.: 

• biegunka,
• zaparcia,
• wzdęcia, 
• mdłości, 
• zgaga, 
• odbijanie,
• uczucie zalegania pokarmu w żołądku, 
• uczucie niepełnego wypróżnienia, 
• szybkie uczucie pełności po posiłku.

IBS to zaburzenie czynnościowe, czyli takie, które nie daje o sobie znać w badaniach, choć obniża komfort życia pacjenta. Warto zaznaczyć, że istnieje kilka jego podtypów, tj. postać zaparciowa, biegunkowa, mieszana i nieklasyfikowana.

Czy przy zespole jelita drażliwego się chudnie?

Czy utrata wagi to specyficzny objaw zespołu jelita drażliwego? Odpowiedź brzmi nie – może ona jednak być następstwem działań podejmowanych w celu poprawy samopoczucia. Wiele osób z IBS znacznie ogranicza jedzenie, co nie jest niczym zaskakującym – w końcu ból brzucha, mdłości, wymioty, zgaga czy uporczywe biegunki skutecznie zniechęcają do regularnego spożywania posiłków. Do spadku masy ciała może doprowadzić także stosowanie diet eliminacyjnych, które sprawiają, że niektórzy pacjenci – często nieświadomie – przyjmują mniej kalorii, niż potrzebują.

Utrata masy ciała może świadczyć o poważniejszym schorzeniu układu pokarmowego, np. o chorobie Leśniowskiego-Croha lub wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego, dlatego w przypadku jej wystąpienia należy skonsultować się z lekarzem i dietetykiem klinicznym.

Zespół jelita drażliwego a waga – nie tylko dieta ma znaczenie

Co jeszcze powinieneś wiedzieć o zależności między zespołem jelita drażliwego a wagą? Na przykład to, że jej spadek może być wynikiem nie tylko nieodpowiednich wyborów żywieniowych, ale również stresu, który często towarzyszy osobom z IBS. Z powodu obawy o swoje zdrowie oraz niemożności poradzenia sobie z przykrymi dolegliwościami wielu pacjentów odczuwa lęk i napięcie, które przyczyniają się do osłabienia apetytu, a stąd już krótka droga do utraty kilogramów. 

Jak utrzymać prawidłową wagę przy IBS?

Skoro już poznałeś odpowiedź na pytanie, czy przy IBS się chudnie, warto dowiedzieć się także, co zrobić, aby uniknąć problemów z wagą i przy okazji poczuć się lepiej. Poniżej znajdziesz kilka praktycznych wskazówek.

1. Postaw na dietę low FODMAP

Na początek postaw na dietę low FODMAP, która – jak sama nazwa wskazuje – polega na wyeliminowaniu z jadłospisu produktów bogatych w fermentujące oligo- di- i monosacharydy oraz poliole, które często przyczyniają się do nasilenia objawów zespołu jelita drażliwego. Wybieraj produkty o niskiej zawartości tych związków i zadbaj o różnorodność swoich dań, aby były one nie tylko gęste odżywczo, ale również smaczne i sycące.

2. Jedz częściej, a mniej 

Postaraj się jeść regularnie, najlepiej o stałych porach. Prawdziwym strzałem w dziesiątkę może być zamiana 3 dużych posiłków na 4-5 mniejszych. 

3. Pij odpowiednią ilość wody

W przebiegu zespołu jelita drażliwego bardzo ważne jest odpowiednie nawodnienie, zwłaszcza jeśli masz do czynienia z jego postacią zaparciową, ponieważ woda zmiękcza stolec i ułatwia jego wydalanie.

4. Sięgaj po wysokokaloryczne przekąski

Jeśli masz problem z apetytem i twoja waga leci w dół jak szalona, możesz wdrożyć do swojej diety wysokokaloryczne, ale zdrowe przekąski – idealnie sprawdzą się tutaj np. orzechy włoskie, pestki dyni, orzechy makadamia, masło orzechowe oraz nasiona chia. Oczywiście wszystko w rozsądnych ilościach. 

5. Znajdź czas na relaks

Czujesz, że za twoim chudnięciem stoi stres? W takim razie każdego dnia znajdź choć odrobinę czasu na relaks. Może to być spacer, masaż, medytacja, czytanie książki lub słuchanie muzyki – ważne, aby udało ci się wprowadzić organizm w stan odprężenia. 

W jednej z obserwacji naukowców 8-tygodniowy trening redukcji stresu oparty na uważności przyczynił się do znacznego złagodzenia objawów żołądkowo-jelitowych u 71% z 68 badanych z zespołem jelita drażliwego.

Chudnięcie przy IBS – dlaczego warto zgłosić się do dietetyka?

Jeśli zauważyłeś, że ostatnio ubyło ci kilka kilogramów, a do tego doskwierają ci przykre objawy ze strony układu trawiennego, rozważ konsultację u dietetyka klinicznego. Samodzielne eksperymentowanie z dietami może zaostrzyć twoje dolegliwości, dlatego warto wprowadzać zmiany do jadłospisu pod okiem osoby, która dobrze się na tym zna. Dietetyk zaproponuje ci najlepsze możliwe rozwiązania, mając na uwadze twoje potrzeby, stan zdrowia i preferencje żywieniowe. Ponadto otrzymasz wskazówki dotyczące suplementacji oraz niezbędnych badań do wykonania. Praca ze specjalistą pozwoli ci nie tylko szybko poczuć się lepiej, ale również zmniejszyć prawdopodobieństwo nawrotów uporczywych symptomów. 

Czy przy IBS się chudnie? Podsumujmy!

Czy przy IBS się chudnie? Spadek wagi nie jest specyficznym objawem zespołu jelita drażliwego, jednak niektórzy pacjenci mogą go doświadczać. Najczęściej jest on wynikiem ograniczania jedzenia, np. wskutek stosowania restrykcyjnej diety lub odczuwania silnego stresu. Pamiętaj, że jest on wskazaniem do konsultacji lekarskiej i dietetycznej, zwłaszcza jeśli towarzyszą mu inne dolegliwości ze strony układu pokarmowego, w tym bóle brzucha, nudności, wymioty, wzdęcia, biegunka, zaparcia lub obecność krwi w kale. Mogą one bowiem świadczyć o znacznie poważniejszym schorzeniu, np. chorobie Leśniowskiego-Crohna lub wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego. 

Źródła: 

• https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32266762/ 
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK534810/ 
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5453305/ 
• https://www.healthline.com/health/irritable-bowel-syndrome/weight-loss-gain 
• https://nuhsplus.edu.sg/article/does-having-ibs-affect-my-weight 
• https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/2055102914564583