Zespół jelita drażliwego to schorzenie układu pokarmowego. Dotknięci nim pacjenci uskarżają się na uporczywe objawy żołądkowo-jelitowe, w tym wzdęcia, ból brzucha oraz biegunkę i zaparcia. Jednym z najważniejszych elementów leczenia tej przypadłości jest zmiana codziennych nawyków, zwłaszcza tych związanych z odżywianiem. Czy przy IBS można sięgać po pieczywo? Jaki chleb jeść przy zespole jelita drażliwego, żeby nie nasilić przykrych symptomów? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w niniejszym artykule!

Spis treści

Zespół jelita drażliwego – czym jest i jak się objawia?

Zanim dowiesz się, jaki chleb jeść przy zespole jelita drażliwego, warto przypomnieć sobie, czym w ogóle jest ta przypadłość i jakie symptomy jej towarzyszą. Otóż jest to zaburzenie czynnościowe jelit i żołądka, które pojawia się m.in. wskutek dysbiozy jelitowej, nieodpowiednich nawyków żywieniowych, nietolerancji pokarmowych, przewlekłego stresu, uszkodzenia bariery nabłonkowej lub nadwrażliwości trzewnej. Pacjenci z tym schorzeniem często uskarżają się na bóle brzucha, wzdęcia, zgagę oraz biegunki lub zaparcia. Inne objawy, które mogą wystąpić u osób z IBS, to:

uczucie zalegania pokarmu w żołądku,
nieprawidłowe uformowanie stolca,
mdłości,
wymioty,
odbijanie,
szybkie uczucie pełności po spożyciu posiłku,
obecność śluzu w kale,
uczucie niepełnego wypróżnienia.

Rola diety w leczeniu zespołu jelita drażliwego

Leczenie zespołu jelita drażliwego zależy w głównej mierze od jego przyczyny, jednak w każdym przypadku niezbędne jest zadbanie o odpowiednią dietę. Jednym z kroków w stronę lepszego samopoczucia może być ograniczenie lub całkowite wyeliminowanie żywności bogatej w FODMAP, czyli fermentujące oligosacharydy, disacharydy, monosacharydy i poliole, które przyczyniają się do nasilenia uporczywych objawów, zwłaszcza biegunki, zaparć, wzdęć oraz bólu i dyskomfortu w jamie brzusznej. Zalecane jest także odstawienie niektórych źródeł błonnika. Dlaczego składnik ten widnieje na „czarnej” liście? I czy każdy rodzaj błonnika może zaszkodzić osobom zmagającym się z IBS?

Błonnik a IBS – co warto wiedzieć o tej zależności?

Zanim odpowiemy sobie na pytanie, jaki chleb jeść przy zespole jelita drażliwego, warto przyjrzeć się zależności pomiędzy IBS a błonnikiem, który można znaleźć m.in. właśnie w pieczywie. Należy mieć świadomość, że może być on zarówno przyjacielem, jak i wrogiem pacjentów borykających się z tym schorzeniem – tak naprawdę wszystko zależy od jego rodzaju. Błonnik nierozpuszczalny, czyli ten, który kryje się na przykład w pełnoziarnistym chlebie, może nasilić twoje dolegliwości, ponieważ jest trudniejszy do strawienia.

Nieco inaczej sprawa wygląda w przypadku błonnika rozpuszczalnego, który – dzięki temu, że rozpuszcza się w wodzie i tworzy lepką, żelową konsystencję – działa ochronnie na śluzówkę przewodu pokarmowego, a do tego korzystnie oddziałuje na mikroflorę jelitową. Badania naukowe wskazują również na jego zdolność do łagodzenia wzdęć i zapobiegania zaparciom.

Jaki chleb przy zespole jelita drażliwego?

Jak już wiesz, duże ilości nierozpuszczalnej frakcji błonnika mogą nasilić dokuczliwe objawy IBS. Czy to oznacza, że powinieneś wyeliminować każdy rodzaj pieczywa ze swojego jadłospisu? Na szczęście nie. Jaki chleb przy zespole jelita drażliwego spożywać bez obaw o pogorszenie samopoczucia? Wielu pacjentów dobrze toleruje chleb na zakwasie. Dzieje się tak, ponieważ proces fermentacji wymagany do jego wytworzenia rozkłada zawarte w nim fruktany, czyli cukry zaliczane do FODMAP.

A co z chlebem pełnoziarnistym? Jak już zostało podkreślone, nie jest on najlepszym wyborem dla osób z zespołem jelita drażliwego. Masz ochotę na pieczywo, ale na co dzień unikasz tego z białej mąki? W takim razie postaw na mniejsze zło, czyli chleb wieloziarnisty, który poza mąką pszenną zawiera w swoim składzie owies lub orkisz. Unikaj natomiast bochenków z żytem i jęczmieniem. Inne rodzaje mąk, które są dla ciebie bezpieczne, to mąka ryżowa i kukurydziana.

Pszenica stanowi obfite źródło fruktanów, dlatego chleb z białej mąki nie jest polecany osobom stosującym protokół low FODMAP. Należy jednak podkreślić, że niektórzy pacjenci z IBS dobrze go tolerują ze względu na niską zawartość błonnika. Najbezpieczniejszą opcją jest chleb na zakwasie.

Chleb przy IBS – jak bezpiecznie wprowadzić go do jadłospisu?

Skoro już wiesz, jaki chleb jeść przy zespole jelita drażliwego, warto dowiedzieć się także, jak bezpiecznie wprowadzić go do jadłospisu. Tak jak w przypadku każdego innego „problematycznego” produktu najlepiej zrobić to małymi kroczkami. Zacznij od małych ilości, a następnie stopniowo je zwiększaj, obserwując reakcje swojego organizmu – jest to niezwykle istotne, ponieważ dolegliwości mogą nasilać się w zależności od wielkości porcji. Pamiętaj również o tym, aby wybierać pieczywo dobrej jakości, czyli takie o prostym, naturalnym składzie, pozbawionym sztucznych dodatków. I koniecznie uważaj na bochenki barwione karmelem, które tylko „udają” te razowe, a w rzeczywistości nie mają z nimi nic wspólnego.

W przypadku IBS tolerancja wielu produktów, w tym pieczywa, to kwestia indywidualna. U niektórych objawy mogą nasilić się nawet po spożyciu chleba na zakwasie. To właśnie dlatego należy uważnie obserwować swój organizm i wdrażać zmiany do jadłospisu w zależności od jego reakcji.

Jaki chleb jeść przy zespole jelita drażliwego? Podsumujmy!

IBS to schorzenie, które często wymaga radykalnych zmian w diecie. Aby złagodzić uporczywe symptomy, pacjenci muszą wyeliminować ze swojego menu pokarmy, które im nie służą. A jak to wygląda w przypadku pieczywa? Jaki chleb jeść przy zespole jelita drażliwego? Najbezpieczniejszą opcją jest ten na zakwasie, który w procesie fermentacji pozbawiany jest sporej ilości fruktanów – cukrów należących do FODMAP.

Zmagasz się z IBS i nie wiesz, jakie pieczywo będzie dla ciebie najlepsze? W takim razie udaj się na konsultację do doświadczonego dietetyka, który pomoże ci dokonać odpowiedniego wyboru, mając na uwadze twój stan zdrowia i preferencje żywieniowe. Co więcej, rozpisze on dla ciebie szczegółowy jadłospis i udzieli ci praktycznych wskazówek dotyczących suplementacji. Zaledwie kilka kliknięć dzieli cię od umówienia się na wizytę i uzyskania fachowej porady dietetycznej!

Źródła:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK534810/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4051916/
https://www.frontiersin.org/journals/microbiology/articles/10.3389/fmicb.2018.01972/full
https://www.verywellhealth.com/sourdough-bread-and-ibs-1945001
https://www.healthline.com/health/ibs/breads-for-ibs
https://vitapedia.pl/zespol-jelita-drazliwego-dieta

Jaki chleb jeść przy zespole jelita drażliwego (IBS)?