Niemal po każdym posiłku twój brzuch zamienia się w piłkę? Odczuwasz ból, dyskomfort, uczucie przelewania w żołądku lub inne nieprzyjemne dolegliwości ze strony układu pokarmowego? Istnieje zatem duże prawdopodobieństwo, że zmagasz się z zespołem jelita drażliwego, który często manifestuje się właśnie wzdęciami. Dobra wiadomość jest jednak taka, że można się z nimi skutecznie uporać, np. poprzez zmianę nawyków żywieniowych. Jaką dietę najlepiej stosować przy IBS? Wzdęcia a sposób odżywiania – co warto wiedzieć o tej zależności? Sprawdźmy!
Spis treści
Skąd się biorą wzdęcia przy IBS?
Jeśli chodzi o najpowszechniejsze objawy IBS, wzdęcia zdecydowanie znajdują się w ich ścisłej czołówce. Nie jest jednak do końca jasne, dlaczego tak często występują one w przebiegu tego schorzenia. Dotychczasowe obserwacje wskazują, że mogą stać za nimi takie czynniki jak:
- nadaktywność mięśniówki ściany jelit,
- zaburzenia tranzytu gazu w przewodzie pokarmowym,
- nieprawidłowy metabolizm niektórych składników, zwłaszcza węglowodanów,
- nadwrażliwość ściany jelita na prawidłową ilość gazu,
- zwiększona przepuszczalność jelit,
- zaburzenia ilościowe i jakościowe w składzie mikrobioty jelitowej,
- zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego (SIBO),
- nietolerancje pokarmowe,
- stres.
Według danych naukowych wzdęcia mogą dotykać nawet 96% osób zmagających się z zespołem jelita drażliwego.
Wzdęcia przy IBS – jak się z nimi uporać przy pomocy diety?
W przypadku IBS wzdęcia możesz zniwelować przede wszystkim za pomocą odpowiednio skomponowanej diety. Jak powinien wyglądać twój jadłospis? W pierwszej kolejności warto wyeliminować z niego składniki o wysokiej zawartości FODMAP, czyli fermentujące oligo-, di- i monosacharydy oraz poliole, ponieważ to właśnie one w dużej mierze odpowiadają za występowanie nieprzyjemnych objawów. Wynika to stąd, że są one słabo wchłaniane w jelicie cienkim, przez co w niestrawionej postaci trafiają do jelita grubego, gdzie ulegają fermentacji pod wpływem bakterii jelitowych, a to sprzyja powstawaniu gazów.
Jeśli wzdęcia mocno dają ci się we znaki, ogranicz źródła nierozpuszczalnej frakcji błonnika pokarmowego, ponieważ w nadmiarze może on nasilić twoje dolegliwości. Mowa m.in. o produktach pełnoziarnistych, roślinach strączkowych oraz surowych owocach i warzywach. Unikaj także napojów gazowanych oraz wysokoprzetworzonych i tłustych przekąsek. Aby zwiększyć swoją szansę na uporanie się ze wzdęciami, przestrzegaj również poniższych zasad:
- Smażenie zamień na pieczenie, duszenie (bez wcześniejszego obsmażania) oraz gotowanie w wodzie i na parze.
- Jedz powoli i dokładnie przeżuwaj każdy kęs.
- Unikaj picia przez słomkę, żucia gumy, ssania twardych cukierków oraz prowadzenia rozmów podczas jedzenia, ponieważ w ten sposób połykasz zbyt dużo powietrza.
- Zamiast 3 dużych posiłków spożywaj 4-5 mniejszych.
- Pamiętaj o regularnym piciu wody.
Inne sposoby na wzdęcia przy IBS
W przypadku IBS wzdęcia leczy się nie tylko poprzez zmianę nawyków żywieniowych. Równie ważne są inne aspekty, w tym odpowiednia dawka ruchu oraz redukcja stresu – niekiedy nawet pod okiem psychoterapeuty. Jeśli większość metod zawiedzie, konieczne może okazać się wdrożenie leków i/lub suplementów diety, w tym:
- enzymu laktazy (wspomaga trawienie laktozy),
- enzymu alfa-galaktozydazy (wspomaga trawienie niektórych rodzajów węglowodanów),
- symetykonu (zmniejsza napięcie powierzchniowe śluzu i pęcherzyków gazu nagromadzonych w jelitach),
- olejku miętowego (naturalny środek rozkurczowy),
- leków przeciwskurczowych,
- antybiotyków,
- probiotyków.
Niektóre badania naukowe wskazują, że skutecznym sposobem na zniwelowanie dolegliwości żołądkowo-jelitowych może być spożywanie imbiru lub przyjmowanie specyfików z jego zawartością. W jednym z badań u osób z niestrawnością czynnościową, które przez 4 tygodnie zażywały preparat z wyciągiem z korzenia imbiru i liści karczocha przed lunchem i kolacją, doszło do znacznego złagodzenia objawów, w tym wzdęć, w porównaniu z placebo.
Wzdęcia przy zespole jelita drażliwego – jaka dieta może pomóc?
Po każdym posiłku twój brzuch wygląda jak piłka, a do tego odczuwasz dyskomfort w nadbrzuszu lub inne nieprzyjemne symptomy ze strony układu pokarmowego? Istnieje zatem duże prawdopodobieństwo, że zmagasz się z IBS. Wzdęcia to jeden z najpowszechniejszych objawów tego schorzenia, który według danych naukowych może dotykać nawet 96% pacjentów. Aby się z nimi uporać, należy wdrożyć stosowne zmiany do jadłospisu oraz zmienić nawyki związane z przygotowywaniem i spożywaniem posiłków.
Pamiętaj, że przy leczeniu wzdęć ważne są nie tylko aspekty dietetyczne. Powinieneś również znaleźć skuteczne sposoby na redukcję stresu oraz wprowadzić lekką lub umiarkowaną aktywność fizyczną do swojej rutyny. Konieczne może okazać się także sięgnięcie po leki lub suplementy diety. Jeśli chcesz jak najszybciej poczuć się lepiej, rozważ konsultację u dietetyka klinicznego. Specjalista zapozna się z twoim przypadkiem i zaproponuje rozwiązania dostosowane do twoich indywidualnych potrzeb oraz stanu zdrowia.
Źródła:
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10235213/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4017413/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6341159/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK534810/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5453305/
- https://www.termedia.pl/gastroenterologia/Wzdecie-jako-wazny-objaw-u-pacjentow-z-zespolem-jelita-nadwrazliwego,7014.html
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/ibs-bloating#faq