Zespół jelita drażliwego to jedna z najpowszechniejszych przypadłości dotykających układu pokarmowego. Manifestuje się ona szeregiem nieprzyjemnych objawów, które nierzadko utrudniają codzienne funkcjonowanie. Niestety jej proces diagnostyczny jest czasochłonny i skomplikowany. Podejrzewasz u siebie IBS? Jakie badania warto wykonać i do kogo udać się w celu ich interpretacji? Pora Na Zdrowie rozwiewa wątpliwości!

Spis treści

IBS – diagnostyka: co musisz o niej wiedzieć?

Zespół jelita drażliwego to jedno z najczęściej diagnozowanych schorzeń układu pokarmowego i to bez względu na płeć. Chorzy zwykle kierują swoje kroki do gabinetu lekarskiego dopiero po tygodniach, a niekiedy miesiącach zmagania się z rozmaitymi objawami, w tym:

skurczowymi bólami brzucha,
nudnościami po jedzeniu,
zaburzeniami rytmu wypróżnień,
naprzemiennymi zaparciami i biegunkami,
nadmiernymi gazami,
przewlekłym zmęczeniem,
dyskomfortem psychicznym.

Powyższe symptomy brzmią dla ciebie znajomo? Jak sprawdzić, czy to IBS? Diagnostyka zaczyna się od szczegółowego wywiadu, podczas którego opowiesz lekarzowi o swoich dolegliwościach i częstotliwości ich występowania.

Wstępem do rozpoznania zespołu jelita drażliwego jest nawracający ból brzucha, który towarzyszył ci co najmniej raz w tygodniu na przestrzeni ostatnich 3 miesięcy. Ponadto muszą zostać spełnione co najmniej 2 z poniższych kryteriów, tj.:

ból pojawia się podczas wypróżnienia,
zmiana częstotliwości wypróżnień,
zmiana konsystencji i wyglądu stolca.

Nie ma jednego badania, które jednoznacznie wskazywałoby na obecność IBS. Diagnostyka tego schorzenia zwykle jest czasochłonna i wymaga wykonania zarówno testów laboratoryjnych, jak i badań obrazowych.

Jakie choroby przypominają zespół jelita drażliwego?

Dlaczego tak trudno jest stwierdzić obecność IBS? Diagnostyka tego schorzenia polega w dużej mierze na wykluczeniu innych chorób, co komplikuje i wydłuża cały proces. Jakie przypadłości przypominają swoim przebiegiem zespół jelita drażliwego? Wśród nich wyróżnić można m.in.:

nadczynność tarczycy,
biegunkę infekcyjną,
chorobę Whipple’a,
celiakię,
amyloidozę,
niedobory immunologiczne,
alergie i nietolerancje pokarmowe,
nieswoiste zapalne choroby jelit.

IBS – jakie badania wykonać w celu postawienia trafnej diagnozy?

Co dokładnie należy sprawdzić przy IBS? Jakie badania wykonać w celu wyeliminowania wcześniej wymienionych problemów zdrowotnych? Poniżej znajdują się najważniejsze z nich:

Morfologia krwi – pozwala na szczegółowy wgląd w stan twojego zdrowia. Za jej pomocą można na przykład wykryć anemię z niedoboru żelaza będącą następstwem celiakii lub nowotworu jelita grubego. Co więcej, dostarcza ona danych na temat potencjalnych infekcji bakteryjnych lub pasożytniczych.
Panel tarczycowy – dolegliwości w obrębie układu pokarmowego, w tym biegunki i zaparcia, mogą wynikać z zaburzonej pracy gruczołu tarczowego.
CRP – poziom białka C-reaktywnego pokazuje nasilenie stanu zapalnego. Jego wysoki poziom może być skutkiem nieswoistych chorób zapalnych jelit.
Kalprotektyna lub laktoferyna w kale – to dwa istotne markery zapalenia w obrębie jelit. Pozwalają one na wykluczenie nieswoistych schorzeń zapalnych jelit, w tym choroby Leśniowskiego-Crohna.
Krew utajona w kale – jej przyczynami mogą być zarówno choroby nienowotworowe, w tym choroba wrzodowa, jak i nowotwory złośliwe, na przykład rak jelita grubego.
Wodorowo-metanowy test oddechowy – u dużej liczby chorych SIBO współistnieje z IBS, w szczególności u pacjentów borykających się z biegunką i wzdęciami.
Przeciwciała przeciwko transglutaminazie tkankowej w klasie IgA – umożliwiają wykrycie choroby trzewnej i nietolerancji glutenu.
Całkowity poziom IgA – bardziej szczegółowe badanie w kierunku celiakii.
Badania obrazowe (USG, gastroskopia, kolonoskopia) – dają dokładniejszy wgląd w struktury układu pokarmowego, co pozwala wykryć nieprawidłowości anatomicznych lub zmian nowotworowych.

U pacjentów z IBS wyniki zleconych badań często wychodzą w normie, oczywiście o ile schorzeniu nie towarzyszy dysbioza jelitowa.

Do kogo udać się z wynikami badań na IBS?

Otrzymałeś skierowanie na badania od lekarza pierwszego kontaktu? Wiedz, że możesz skonsultować je właśnie z nim – ale nie tylko. Możesz także skierować swoje kroki do gabinetu internisty, czyli eksperta zajmującego się szeroko pojętymi chorobami wewnętrznymi. Jeśli w twoich wynikach pojawią się jakiekolwiek nieprawidłowości, obaj bez problemu wypiszą ci skierowanie do gastrologa.

Komu jeszcze powinieneś pokazać swoje wyniki? Na przykład dietetykowi klinicznemu – niezależnie od otrzymanej diagnozy wprowadzenie odpowiednich nawyków żywieniowych to często klucz do szybkiego powrotu do zdrowia. Poprawnie skomponowana dieta w połączeniu z indywidualnie dobranymi suplementami diety pomoże ci wyeliminować przyczyny IBS, w tym dysbiozę jelit czy zwiększoną przepuszczalność bariery jelitowej.

Zespół jelita drażliwego to przewlekła choroba czynnościowa układu pokarmowego – podstawą wyciszenia jej symptomów jest przeprowadzenie odpowiedniej diagnostyki w kierunku IBS. Jakie badania wykonać, żeby wykluczyć inne schorzenia o podobnym przebiegu? Wśród tych najważniejszych wymienia się m.in. morfologię krwi, CRP, kalprotektynę w kale, badania obrazowe oraz test oddechowy w kierunku SIBO. Ich wyniki najlepiej skonsultować z internistą lub gastrologiem. Dobrym pomysłem jest także przedstawienie ich dietetykowi klinicznemu – stanowią one cenne źródło wiedzy na temat zmian w codziennym żywieniu, które warto wprowadzić dla poprawy samopoczucia.

Źródła:

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30521231/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33651094/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34249316/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24944467/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36732586/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38078610/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK534810/

Jakie badania przy zespole jelita drażliwego (IBS) – jak wygląda diagnostyka?

IBS – diagnostyka: co musisz o niej wiedzieć?

Jakie choroby przypominają zespół jelita drażliwego?

IBS – jakie badania wykonać w celu postawienia trafnej diagnozy?

Do kogo udać się z wynikami badań na IBS?

TE ARTYKUŁ POWINNY CIĘ ZAINTERESOWAĆ!