Niedokrwistość to choroba krwi, wskutek której jej parametry znacząco się pogarszają. U jej podłoża leży wiele czynników, a jednym z nich są niedobory pokarmowe. Aby zapobiegać jej rozwojowi i złagodzić jej pierwsze symptomy, należy wdrożyć odpowiedni plan żywieniowy, oparty na pełnowartościowych produktach, a w niektórych przypadkach – dodatkową suplementację. Zauważyłeś u siebie pierwsze niepokojące objawy anemii? Jakie witaminy i minerały powinny znaleźć się w twoim menu? Odpowiedź na te i inne pytania znajdziesz w niniejszym artykule!
Spis treści
Pierwsze objawy anemii, czyli kiedy zacząć działać?
Anemia to schorzenie hematologiczne prowadzące do obniżenia poziomu hemoglobiny i czerwonych krwinek, a także pogorszenia wyników hematokrytu. U jej podłoża leży wiele czynników, w tym choroby przewlekłe, zakażenia bakteryjne, wirusowe i grzybicze, upośledzenie funkcjonowania szpiku kostnego, nadmierna utrata krwi oraz – najczęściej występujące – niedobory pokarmowe. Te ostatnie są głównie związane ze zbyt niską podażą żelaza, witaminy B12 oraz folianów w codziennej diecie.
Powyższa choroba jest niekiedy trudna do zdiagnozowania, ponieważ w początkowej fazie nie daje o sobie znać, a sposób, w jaki się manifestuje, jest często mylony z oznakami zmęczenia i spadku odporności. Jak rozpoznać anemię? Wśród jej charakterystycznych symptomów specjaliści zwracają szczególną uwagę na:
- kołatania serca,
- bladość skóry i błon śluzowych,
- duszności,
- spadek masy ciała,
- słabą tolerancję wysiłku,
- nadmierne uczucie zimna,
- problemy ze skupieniem i koncentracją,
- parestezje,
- senność i zmęczenie,
- pękanie kącików ust,
- stany depresyjne i zaburzenia nastroju,
- bóle i zawroty głowy,
- wypadanie włosów i łamliwość paznokci.
Zauważyłeś u siebie jeden bądź kilka z tych objawów? W takiej sytuacji najlepszym rozwiązaniem będzie umówienie się na konsultację lekarską i wykonanie pakietu podstawowych badań w kierunku anemii. Jeśli już stwierdzono u ciebie niedokrwistość, to nie koniec świata! Wystarczy, że zaczniesz od wprowadzenia pewnych zmian w swoim jadłospisie. Jaki pierwszy krok wykonać, gdy pojawi się anemia? Jakie witaminy warto dostarczać organizmowi w celu eliminacji tej przypadłości i poprawy samopoczucia? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w dalszej części artykułu!
Anemia – jakie witaminy powinny znaleźć się w twoim menu?
Dobrze skomponowana dieta to podstawa profilaktyki i leczenia rozmaitych schorzeń, w tym niedokrwistości. Należy do niej włączyć odpowiednie produkty w celu zadbania o lepsze samopoczucie i wyciszenie symptomów anemii. Jakie witaminy powinny codziennie gościć na twoim talerzu? Odpowiedź brzmi – krwiotwórcze! Co dokładnie kryje się pod tą nazwą?
Witaminy krwiotwórcze to takie o bezpośrednim wpływie na proces powstawania krwinek, w tym tych najistotniejszych w kontekście anemii, czyli erytrocytów. Do najważniejszych z nich zaliczają się witaminy z grupy B, w szczególności witaminy B12, B9, B6 oraz B2, a także witamina A. Nie mniej istotne są również witaminy C i E, które chronią dojrzałe czerwone krwinki przed negatywnymi skutkami stresu oksydacyjnego oraz ich przedwczesnym rozpadem.
Innym zagadnieniem związanym z powyższymi składnikami odżywczymi jest ich znaczenie profilaktyczne w zapobieganiu rozwojowi niedokrwistości. Kwas askorbinowy poprawia wchłanianie żelaza w jelitach, natomiast witaminy B2 i A ułatwiają jego mobilizację ze zgromadzonych zapasów.
Najważniejsze witaminy przy anemii i ich źródła
Borykasz się z anemią? Jakie witaminy powinieneś uwzględnić w swoim codziennym menu? Poniżej możesz zapoznać się z ich pełnym zestawieniem wraz z ich najlepszymi źródłami.
Witamina B12 – jedną z jej najważniejszych funkcji jest stymulowanie produkcji erytrocytów. Znajdziesz ją w nerkach i wątrobach, rybach, owocach morza, jajach oraz nabiale, w tym jogurtach, mleku i serach pleśniowych.
Witamina B9 – jej deficyt prowadzi do zaburzeń procesu dojrzewania czerwonych krwinek. Do jej najbogatszych źródeł zaliczają się zielone warzywa liściaste, szparagi, bób, zielony groszek, owoce cytrusowe, wątroba, jaja, sery, drożdże oraz orzechy i nasiona.
Witamina B6 – jej odpowiednie stężenie w osoczu krwi zapobiega rozwojowi anemii syderoblastycznej. Jest ona obecna w kaszy gryczanej, otrębach, zarodkach pszennych, kurczaku oraz indyku.
Witamina B2 – reguluje hematologiczną odpowiedź na żelazo, a jej deficyt przyczynia się do nasilenia objawów niedokrwistości. Produkty z jej zawartością, które warto włączyć do diety, to ziemniaki, nasiona roślin strączkowych, przetwory mleczne, jaja, banany, truskawki oraz orzechy i nasiona.
Witamina C – poprawia wchłanianie żelaza z pożywienia i chroni erytrocyty przed działaniem stresu oksydacyjnego. Jej dobrymi źródłami są owoce cytrusowe, acerola, warzywa krzyżowe, truskawki i papryka.
Witamina E – hamuje przedwczesny rozpad erytrocytów i neutralizuje reaktywne formy tlenu. Szukaj jej w oliwie z oliwek, orzechach laskowych, kiełkach, migdałach, pomidorach, brokułach, szpinaku, czarnej porzeczce oraz brzoskwiniach.
Witamina A – pozytywnie wpływa na homeostazę żelaza i wspomaga leczenie anemii. Po jakie pokarmy z tym składnikiem warto sięgać? Przede wszystkim po jajka, przetwory mleczne, niektóre tłuste ryby, podroby, słodkie ziemniaki, propolis, jarmuż, rzeżuchę, szpinak oraz dynię.
Anemia – jakie witaminy włączyć do menu? Podsumujmy!
Anemia to choroba, której objawy są zwykle mylone ze spadkiem odporności i przemęczeniem. Zazwyczaj zostaje ona wykryta dopiero podczas rutynowych badań lub gdy jej symptomy przybiorą na sile. Wśród najpowszechniejszych z nich wymienia się bóle i zawroty głowy, senność, bladość skóry, nietolerancję wysiłku fizycznego, pękające kąciki ust oraz problemy z koncentracją i skupieniem.
Jeśli zauważyłeś u siebie jeden bądź kilka z powyższych oznak, warto udać się na konsultację lekarską, a także wdrożyć odpowiednie kroki już na poziomie swojej diety. Wprowadź do niej pełnowartościowe źródła żelaza, zarówno hemowego, jak i niehemowego, i uwzględnij w niej produkty obfitujące w witaminy krwiotwórcze, w tym witaminy B12, B9, B6, B2 oraz A, C i E. Nie wiesz, jak skomponować odżywcze menu? W takim razie już dziś umów się na konsultację z doświadczonym dietetykiem!
Źródła:
- Brazier Y.: What are vitamins, and how do they work?
- Fishman S.: The role of vitamins in the prevention and control of anaemia.
- Jabbour J.: Vitamins and minerals intake adequacy in hematopoietic stem cell transplant: results of a randomized controlled trial.
- Kaushansky K.: Hematopoietic Agents: Growth Factors, Minerals, and Vitamins
- Gołębiowska-Staroszczyk S., Matysiak M. Rola witamin w procesie erytropoezy. Stan Med, Pediatr. 2011; 8:938-946.