Dieta przy anemii w ciąży – jak powinna wyglądać?

Niedokrwistość to schorzenie krwi diagnozowane u wielu przyszłych mam. W większości przypadków wynika z niedoboru żelaza i jest następstwem nieodpowiednich nawyków żywieniowych. Na szczęście można ją skutecznie leczyć, wprowadzając pewne modyfikacje do codziennego jadłospisu. Spodziewasz się dziecka i twoim problemem jest anemia w ciąży? Dieta bogata w żelazo to idealne rozwiązanie dla ciebie! Co jeść, a czego unikać, żeby podwyższyć poziom tego niezwykle ważnego pierwiastka?

Jak rozpoznać anemię w ciąży?

Nie ulega wątpliwości, że w przypadku anemii w ciąży dieta ma ogromne znaczenie. To właśnie odpowiedni dobór pokarmów umożliwia jej skuteczne leczenie i zachowanie zdrowia od momentu poczęcia aż do porodu. Zanim jednak dowiesz się, co jeść, a co wykluczyć z jadłospisu, sprawdź, w jaki sposób objawia się anemia u ciężarnych i jak ją zdiagnozować.

Na początku niedokrwistość może nie dawać o sobie znać lub objawiać się w niespecyficzny sposób. Przyszłe mamy skarżą się na zawroty i bóle głowy, osłabienie, wypadanie włosów, łamliwość paznokci oraz zaburzenia koncentracji. Niestety w większości przypadków niepokojące symptomy są bagatelizowanie – w końcu ciąża to obciążenie dla organizmu, który w różny sposób manifestuje zachodzące w nim zmiany.

Z biegiem czasu objawy anemii mogą coraz bardziej przybierać na sile. Pojawiają się intensywne bóle brzucha, zaburzenia widzenia, przyspieszone tętno, napady duszności oraz bladość skóry i błon śluzowych. Równie częste są problemy z połykaniem, drętwienie kończyn, permanentne uczucie zmęczenia, a nawet spadek ciśnienia tętniczego i omdlenia.

Przyczyny anemii w ciąży

Jakie są przyczyny anemii w ciąży? Dieta, a dokładnie nieodpowiednie nawyki żywieniowe, to jeden z głównych czynników ryzyka niedokrwistości, zwłaszcza tej spowodowanej niedoborami witamin i minerałów. Nie jest to jednak jedyny powód występowania tego schorzenia krwi u przyszłych mam. Wśród innych czynników wymienia się:

• palenie tytoniu,
• spożywanie alkoholu,
• przyjmowanie niektórych leków (np. przeciwpadaczkowych),
• choroby układu pokarmowego,
• częste wymioty,
• wrodzone choroby krwi.

Niedokrwistość w ciąży – czy może zaszkodzić dziecku?

Na początek warto zaznaczyć, że niedokrwistość nie zawsze stanowi zagrożenie dla ciężarnej i jej dziecka. Wiele zależy od tego, czy schorzenie dopiero się rozwija, czy jest w zaawansowanym stadium. Jedno jest pewne – odpowiednia dieta przy anemii w ciąży może uchronić mamę i maleństwo przed poważnymi konsekwencjami.

Nieleczona niedokrwistość bywa niebezpieczna na każdym etapie ciąży. W pierwszym trymestrze może dojść do nieprawidłowej implantacji zarodka i poronienia. W drugim trymestrze anemia może zahamować rozwój dziecka, a nawet przyczynić się do powstawania wad wrodzonych. Trzeci trymestr natomiast wiąże się z ryzykiem obumarcia płodu lub przedwczesnego porodu.

Warto mieć na uwadze fakt, że anemia w ciąży nie pozostaje bez znaczenia dla noworodka. Niemowlęta nierzadko otrzymują niższą punktację w skali Apgar i są bardziej narażone na występowanie niedokrwistości w kolejnych latach. Co więcej, schorzenie to jest absolutnym przeciwwskazaniem do pobrania krwi pępowinowej podczas porodu. 

Anemia w ciąży – dieta dla przyszłej mamy

Urozmaicony i zbilansowany jadłospis odgrywa kluczową rolę nie tylko w leczeniu, ale i zapobieganiu niedokrwistości. Nie powinno zabraknąć w nim produktów bogatych w żelazo i witaminę B12, a także witaminę C, która zwiększa przyswajalność pierwszego pierwiastka. Jak wygląda idealna dieta przy anemii w ciąży?

Kobieta spodziewająca się dziecka powinna sięgać przede wszystkim po produkty pochodzenia zwierzęcego, które uznawane są za obfite źródło najlepiej przyswajalnego żelaza hemowego. W menu warto uwzględnić takie przysmaki, jak wątróbka, wołowina, kaszanka, jajka, tuńczyk, sardynki oraz indyk. Dobrym wyborem będzie także makrela, kurczak oraz wieprzowina.

Choć produkty roślinne zawierają gorzej przyswajalne żelazo niehemowe, również zasługują na pojawienie się w codziennym jadłospisie. W czołówce artykułów spożywczych bogatych w ten pierwiastek plasują się pestki dyni, niebieski mak, pistacje, fasola, natka pietruszki, soczewica, pestki słonecznika, kasza jaglana oraz płatki owsiane.

Warto pamiętać, że niektóre składniki mogą zaburzać wchłanianie żelaza. Czego powinny unikać kobiety w ciąży? Przede wszystkim produktów będących źródłem fitynianów (niektóre zboża i orzechy), polifenoli (jagody, winogrona) oraz tanin (kawa, herbata). Niewskazane są również kolorowe napoje i przetworzona żywność, w tym sklepowe słodycze i słone przekąski.

Skutecznym wspomagaczem w walce z anemią mogą być niektóre zioła. Szczególnie polecane są herbaty i napary z pokrzywy – roślina ta zawiera cenne witaminy i minerały, w tym żelazo, które poprawiają parametry krwi, a do tego korzystnie wpływają na kondycję skóry, włosów i paznokci. Przyszła mama powinna wystrzegać się naparów, gdyż te mogą mieć w swoim składzie alkohol.

Dieta przy anemii w ciąży – czy zawsze jest skuteczna?

Czy zdrowe odżywianie to zawsze skuteczne remedium na anemię w ciąży? Dieta to podstawa leczenia i zapobiegania niedokrwistości, jednak w niektórych przypadkach może okazać się niewystarczająca. Dzienne zapotrzebowanie na żelazo u ciężarnych wynosi 27 mg, czyli dwa razy więcej niż w „normalnych” warunkach. W związku z tym wiele kobiet musi przyjmować preparaty z żelazem doustnie lub dożylnie, a przy zaostrzeniu objawów leczyć się w warunkach szpitalnych.

Niedokrwistość, zwłaszcza ta z niedoboru żelaza, to jedno z najczęściej diagnozowanych schorzeń krwi u przyszłych mam. Zapotrzebowanie na ten pierwiastek wzrasta wraz z rozwojem płodu i łożyska, dlatego warto zadbać o jego odpowiednią podaż już na początku pierwszego trymestru. Jakie nawyki żywieniowe należy wdrożyć przy anemii w ciąży? Dieta powinna być urozmaicona, zbilansowana i bogata w substancje odżywcze. Masz problem z samodzielnym ułożeniem jadłospisu? Koniecznie skonsultuj się z lekarzem lub doświadczonym dietetykiem i zapewnij swojemu maleństwu to, czego najbardziej potrzebuje.

Źródła:

https://imid.med.pl/images/poradnik-zywienia-dla-kobiet-w-ciazy.pdf

https://journals.viamedica.pl/ginekologia_polska/article/download/46250/33039

https://imid.med.pl/pl/do-pobrania

http://www.czytelniamedyczna.pl/3574,niedokrwisto-u-kobiet-cizarnych.html

https://www.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2020/12/Normy_zywienia_2020web-1.pdf

https://www.who.int/health-topics/anaemia#tab=tab_3

https://www.healthline.com/health/iron-deficiency-anemia#symptoms