Anemia to zaburzenie krwi o złożonym podłożu. Jej przyczyną może być nieodpowiednia dieta i wynikające z niej niedobory pokarmowe, a także choroby przewlekłe, infekcje bakteryjne oraz uwarunkowania genetyczne. Stwierdza się ją zwykle w momencie obniżenia poziomu hemoglobiny lub erytrocytów we krwi. Do czego prowadzi nieleczona anemia? Jakie zmiany w diecie wprowadzić, aby jak najszybciej pozbyć się jej dokuczliwych objawów? PORA NA ZDROWIE podpowiada!

Spis treści

Do czego prowadzi nieleczona anemia?

Zaniedbanie tego schorzenia ma niekiedy bardzo poważne konsekwencje zdrowotne. W przebiegu jej łagodnej formy obserwuje się bóle głowy, problemy z koncentracją, szybką męczliwość, wzmożoną podatność na zimno, duszności oraz przewlekłe zmęczenie. Gdy jest ona bagatelizowana lub pozostaje niewykryta, stanowi zagrożenie nie tylko dla zdrowia, ale także dla życia. W jej wyniku może rozwinąć się niewydolność serca, a związane z nią długotrwałe niedotlenienie ma negatywny wpływ na mózg, który jest szczególnie podatny na niedobory tlenu.

Anemia i jej przyczyny

Anemia to schorzenie hematologiczne, wskutek którego dochodzi do obniżenia poziomu hemoglobiny we krwi. W zależności od jej stężenia wyróżnia się jej formę łagodną, umiarkowaną, ciężką oraz zagrażającą życiu. Niedokrwistość jest znacznie częściej diagnozowana u kobiet niż u mężczyzn. W grupie wysokiego ryzyka znajdują się także ciężarne, osoby stosujące diety eliminacyjne i seniorzy. Choroba ta może mieć szereg przyczyn, wśród których wymienia się:

niedobór żelaza,
niedobór witaminy B12,
niedobór kwasu foliowego,
nadmierną utratę krwi,
choroby przewlekłe, w tym celiakia, marskość wątroby, choroby nerek, nowotwory, schorzenia o podłożu zapalnym,
zbyt szybki rozpad erytrocytów,
upośledzenie funkcjonowania szpiku kostnego.

Do czego prowadzi nieleczona anemia? Zanim odpowiemy na to pytanie, warto zastanowić się nad jej najczęstszymi objawami oraz sposobem diagnozowania.

Do tej pory opisano ponad 400 rodzajów anemii. Jej najczęściej stwierdzaną odmianą jest ta wywołana niedoborami pokarmowymi, w tym żelaza, witaminy B12 oraz kwasu foliowego.

Objawy i diagnostyka anemii

W początkowym stadium anemia zwykle nie daje o sobie znać. Jej symptomy są na tyle niespecyficzne, że łatwo pomylić je z tymi charakterystycznymi dla innych schorzeń. Po czym rozpoznasz, że coś niedobrego dzieje się w twoim organizmie? Na liście najczęściej zgłaszanych dolegliwości przez osoby cierpiące na niedokrwistość wymienia się:

bladość skóry i błon śluzowych,
kołatania serca,
spadek masy ciała,
duszności,
nietolerancję wysiłku,
uczucie zimna,
zmniejszoną wydolność fizyczną,
zaburzenia pamięci i koncentracji,
pękanie kącików ust,
senność,
parestezje,
stany depresyjne,
bóle i zawroty głowy,
łamliwość paznokci.

Jeśli pojawił się u ciebie jeden lub kilka z powyższych objawów, wykonaj badania laboratoryjne w kierunku anemii. Zwykle odstępstwa od normy są zauważalne już w morfologii, jednak warto poddać się dodatkowym testom, które pozwolą na określenie jej rodzaju. Parametry, które poleca się oznaczyć podczas diagnostyki powyższego schorzenia, obejmują stężenie kwasu foliowego, witaminy B12, żelaza, ferrytyny, transferyny oraz OB.

Inne istotne markery w diagnozie niedokrwistości to retikulocyty, bilirubina, erytropoetyna, kwas metylomalonowy, haptoglobina, holotranskobalamina, homocysteina, TIBC, UIBC, przeciwciała przeciw komórkom okładzinowym żołądka oraz badanie kału na krew utajoną.

Od czego rozpocząć leczenie anemii? Zacznij od diety!

Najczęściej występującą postacią niedokrwistości jest ta związana z deficytami pokarmowymi. Skoro już wiesz, do czego prowadzi nieleczona anemia, warto już dziś wdrożyć pierwsze kroki profilaktyczne w postaci zbilansowanej diety zapobiegającej niedoborom żelaza, witaminy B12 oraz kwasu foliowego.

Żelazo

Dieta dla osoby borykającej się z niedokrwistością powinna dostarczać odpowiedniej ilości żelaza każdego dnia. Lista produktów bogatych w ten minerał jest naprawdę długa, dzięki czemu łatwo skomponować z nich smaczne i pożywne dania.

Pamiętaj, że najlepszymi źródłami powyższego pierwiastka są produkty odzwierzęce, w tym wątróbka, kaszanka, wołowina, sardynki, jajka, tuńczyk oraz indyk. Zawierają one żelazo hemowe o najwyższej biodostępności. Do dyspozycji masz również pokarmy, które dostarczają jego formę niehemową o niższej przyswajalności. W tej kategorii znajdziesz takie składniki jak pestki dyni, mak, soja, fasola, pistacje, soczewica, natka pietruszki, kasza jaglana oraz pestki słonecznika.

Co jeszcze wziąć pod uwagę, komponując posiłki dla osoby z anemią? Chociażby to, że czynnikiem poprawiającym wchłanianie żelaza jest witamina C i prebiotyki. Składnikami, z którymi nie należy łączyć powyższego pierwiastka, są polifenole (jagody, winogrona), fityniany (niektóre zboża i orzechy), taniny (wino, herbata, kawa, kakao), wapń (przetwory mleczne) oraz fosforany (kolorowe napoje, przetworzona żywność).

Witamina B12

Jadłospis polecany w profilaktyce anemii nie może pominąć produktów zawierających witaminę B12, zwanej kobalaminą. Jej dobrym źródłem jest wątróbka, żółtka jaj, ser żółty i twaróg, mleko, jogurt naturalny, wieprzowina, wołowina oraz drób. Chcąc zniwelować jej niedobór, unikaj przyjmowania leków z pożywieniem, zachowując co najmniej 2 lub 3-godzinny odstęp pomiędzy nimi.

Kwas foliowy

Jedną z przyczyn anemii jest deficyt kwasu foliowego. Aby zadbać o jego stosowną podaż, warto uwzględnić w swoim menu sezam, słonecznik, brukselkę, brokuły, jarmuż, jajka, natkę pietruszki, białą fasolę, sałatę, szpinak, ciecierzycę, kalafior, ziemniaki oraz ziarna słonecznika. W celu zwiększenia wchłanialności folianów należy włączyć do jadłospisu źródła cynku, ponieważ jego deficyt w organizmie zmniejsza biodostępność tych składników pokarmowych. Pierwiastek ten znajdziesz w ostrygach, mięsie, wątróbce, serach żółtych, kaszy gryczanej, jajkach, ryżu, rybach, pestkach dyni oraz nasionach słonecznika.

Anemia to schorzenie hematologiczne o zróżnicowanym podłożu. Z uwagi na jej niespecyficzne objawy wiele osób ją bagatelizuje, dowiadując się o niej w trakcie rutynowych badań lub gdy przybiera ona ciężką formę. Do tej pory wyodrębniono jej liczne rodzaje, a każdy z nich wymaga indywidualnego podejścia terapeutycznego. Do czego prowadzi nieleczona anemia? Wśród jej najczęstszych powikłań wymienia się przewlekłe zmęczenie, bóle głowy, trudności z koncentracją, a nawet tak poważne skutki jak niedotlenienie czy niewydolność serca. Aby zapobiegać i leczyć pierwsze oznaki anemii, podejmij kroki już dziś, zaczynając od zmian w jadłospisie. Chcesz poprawić stan swojego zdrowia? Zatem koniecznie skonsultuj się z lekarzem lub doświadczonym dietetykiem!

Źródła:

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/anemia/symptoms-causes/syc-20351360
https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/43894/9789241596657_eng.pdf;jsessionid=A401D90C673C5A2A170F406FE23072C?sequence=1
http://www.dgft.nhs.uk/wp-content/uploads/2018/02/anaemia.pdf
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5787694/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK499994/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26314490/
https://www.who.int/health-topics/anaemia#tab=tab_3
https://www.healthline.com/health/iron-deficiency-anemia#complications
http://perspectivesinmedicine.cshlp.org/content/3/7/a011866.full
https://www.hematology.org/education/patients/anemia
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/3929-anemia
https://www.nhlbi.nih.gov/files/docs/public/blood/anemia-inbrief_yg.pdf

Do czego prowadzi nieleczona anemia?