Gros osób borykających się z limfocytarnym zapaleniem tarczycy zmaga się z przykrymi dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi. Wśród tych najpowszechniejszych wymienia się nietolerancje pokarmowe oraz alergie, jednak bardzo duży odsetek pacjentów cierpi również na IBS. Hashimoto a zespół jelita drażliwego – co warto wiedzieć o zależności pomiędzy tymi przypadłościami? Co zrobić, aby zadbać o lepsze trawienie? I jaka dieta zadziała niczym balsam na twój układ pokarmowy? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w niniejszym artykule!
Spis treści
Hashimoto a zespół jelita drażliwego – najczęstsze dolegliwości trawienne
Doniesienia ze świata nauki pokazują, że nawet 50% osób z limfocytarnym zapaleniem tarczycy doświadcza przykrych dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Wiele z nich zgłasza objawy przypominające te charakterystyczne dla zespołu jelita drażliwego. Należą do nich:
- biegunka,
- zaparcia,
- bóle brzucha,
- niestrawność,
- gazy,
- wzdęcia,
- nudności i wymioty,
- uczucie pełności po jedzeniu,
- uczucie przelewania,
- spowolniony pasaż jelitowy.
Hashimoto a zespół jelita drażliwego – dlaczego te dwa schorzenia tak często ze sobą współwystępują? Ponieważ – jak się okazuje – układ pokarmowy i endokrynny mają ze sobą bardzo dużo wspólnego i wzajemnie na siebie oddziałują. Jaka jest między nimi dokładna zależność? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz w dalszej części artykułu.
Twoje jelita odgrywają znaczącą rolę w powstawaniu choroby Hashimoto. Dysbioza w tej części układu pokarmowego i zwiększona przepuszczalność jego naturalnej bariery mogą być powodem przewlekłego stanu zapalnego, sprzyjającego rozwojowi chorób autoimmunologicznych.
Hashimoto a zespół jelita drażliwego – co się dzieje z tarczycą, gdy jelita chorują?
Dokładne przyczyny powstawania choroby Hashimoto nie są do końca poznane. Większość przypadków ma podłoże genetyczne, jednak duże znaczenie ma również styl życia, który przekłada się bezpośrednio na skład mikroflory jelitowej. Odpowiedni stosunek pomiędzy dobroczynnymi i chorobotwórczymi bakteriami warunkuje sprawny przebieg takich procesów jak przemiana materii, wchłanianie substancji odżywczych oraz trawienie – ale nie tylko.
Mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że bakterie zamieszkujące ustrój wytwarzają sygnały w komórkach nabłonka jelitowego w celu komunikacji z układem nerwowym. Dysbioza jelitowa może doprowadzić do zaburzenia zarówno tego ważnego szlaku komunikacyjnego, jak i produkcji białek budujących połączenia przezbłonowe. W efekcie dochodzi do rozszczelnienia naturalnej tarczy ochronnej organizmu i pojawienia się przewlekłego stanu zapalnego, który może doprowadzić do procesu autoimmunizacyjnego. Co to oznacza w praktyce? Nic innego jak to, że organizm zaczyna atakować sam siebie. Jeśli za cel obierze sobie on gruczoł tarczowy, możesz mieć do czynienia na przykład z chorobą Hashimoto.
Co ma wpływ na zwiększenie przepuszczalności bariery jelitowej? Wśród najważniejszych czynników warto zwrócić uwagę na:
- przewlekły stres,
- antybiotykoterapię,
- narażenie na toksyny,
- nietolerancje pokarmowe,
- częste spożywanie alkoholu,
- niedożywienie,
- zaburzony poziom enzymów trawiennych,
- stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
Hashimoto a zespół jelita drażliwego – co się dzieje z jelitami, gdy tarczyca choruje?
Hashimoto a zespół jelita drażliwego – omawiając to zagadnienie, należy zwrócić uwagę na fakt, iż choroby endokrynne mają bezpośredni wpływ na pracę układu pokarmowego. Najbardziej odczuwają to osoby, u których doszło do uszkodzenia gruczołu tarczowego i pojawienia się niedoczynności.
Słaba praca tarczycy ma wpływ na wszystkie procesy fizjologiczne, w tym trawienie. W jej następstwie dochodzi do spowolnienia perystaltyki jelit, wchłaniania zbyt dużej ilości wody oraz zalegania stolca w okrężnicy. Co bardzo istotne, niedoczynność gruczołu tarczowego zwiększa ryzyko dysbiozy jelitowej i przerostu bakteryjnego jelita cienkiego (SIBO), który uznawany jest za jedną z przyczyn IBS.
Przemiana tyroksyny (T4) do jej aktywnej formy trijodotyroniny (T3) zachodzi nie tylko w wątrobie, ale także w nerkach i jelitach. To właśnie dlatego należy zadbać o prawidłowe funkcjonowanie tych narządów.
Jak zadbać o funkcjonowanie jelit z pomocą diety?
Hashimoto a zespół jelita drażliwego – już wiesz nieco na temat wzajemnych zależności pomiędzy tymi przypadłościami. Interakcja pomiędzy nimi jest skomplikowana, jednak na szczęście można poradzić sobie z ich objawami, stawiając na trwałą zmianę codziennych nawyków. Jednym z najważniejszych, a zarazem najskuteczniejszych narzędzi poprawiających samopoczucie jest dieta, która musi być dobrze zbilansowana i przeciwzapalna.
Twoje posiłki powinny bazować na pełnowartościowym białku, dobrej jakości tłuszczach oraz węglowodanach złożonych. Istotnym aspektem jest stopień ich przetworzenia – unikaj gotowych dań i półproduktów obfitujących w zbędne dodatki, w szczególności tłuszcze trans oraz syrop glukozowo-fruktozowy.
Menu osób z Hashimoto musi być gęste odżywczo i dostarczać składników niezbędnych dla optymalnej pracy tarczycy, w tym żelaza, cynku, selenu, jodu oraz witamin z grupy B. Nie zapominaj również o magnezie, witaminie E oraz suplementacji witaminą D. Co więcej, na liście swoich dietetycznych priorytetów umieść źródła kwasów omega-3 – nie tylko wyciszają one zapalenie, ale także zwiększają wrażliwość tkanek na hormony tarczycy.
Jeśli pragniesz wyciszyć problemy trawienne związane z zespołem jelita drażliwego, rozważ czasowe wprowadzenie diety low FODMAP. Polega ona na ograniczeniu łatwo fermentujących oligosacharydów, disacharydów, monosacharydów oraz polioli. Składniki te zwiększają wchłanianie wody w jelicie cienkim i nasilają fermentację bakteryjną w jelicie grubym, wywołując przykre dolegliwości. Równie ważnym elementem jest włączenie do jadłospisu źródeł błonnika rozpuszczalnego – moduluje on skład mikrobioty bakteryjnej i usprawnia pasaż jelitowy.
Dolegliwości żołądkowo-jelitowe mogą być następstwem alergii lub nietolerancji pokarmowej. Pacjenci z chorobami autoimmunologicznymi nierzadko borykają się z nietolerancją kazeiny, laktozy i glutenu.
Hashimoto a zespół jelita drażliwego – podsumujmy!
Hashimoto a zespół jelita drażliwego – co należy wiedzieć o tej zależności? Aby ją dokładnie zrozumieć, warto zapamiętać, że układ pokarmowy i endokrynny pozostają ze sobą w ścisłym związku. Pogorszona praca tarczycy ma bezpośredni wpływ na procesy trawienne, natomiast dysbioza jelitowa i wynikające z niej zaburzenia motoryki mogą prowadzić do zaostrzenia stanu zapalnego.
Chorujesz na limfocytarne zapalenie gruczołu tarczowego, a symptomy trawienne to twoja największa zmora? Wiedz, że ogromną rolę w ich wyciszaniu odgrywa odpowiednio skomponowana dieta. Powinna ona nie tylko działać przeciwzapalnie, ale także dostarczać składników pokarmowych niezbędnych dla optymalnej pracy tarczycy. Ponadto u niektórych chorych bardzo dobrze sprawdza się czasowe zastosowanie diety low FODMAP.
Nie wiesz, jak opracować swój jadłospis, aby skutecznie wspierał on pracę jelit i tarczycy? W takim razie skorzystaj z pomocy dietetyka klinicznego. Chętnie opowie ci on o specyfice twojej choroby, rozwieje twoje wątpliwości i ułoży menu dostosowane do twoich potrzeb.
Źródła:
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20351569/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9380837/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4056127/
- https://www.researchgate.net/publication/322946988_Prevalence_of_Thyroid_Dysfunction_in_Irritable_Bowel_Syndrome
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33049223/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33651094/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33572262/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36839399/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35563541/