Dieta w hashimoto - pora-na-zdrowie.pl

Hashimoto to choroba o podłożu autoimmunologicznym, w której organizm produkuje przeciwciała skierowane przeciwko własnym narządom – w tym przypadku gruczołowi tarczowemu. Przyczyny jej występowania nie są do końca znane, jednak coraz częściej mówi się o czynnikach genetycznych i środowiskowych, w tym nieodpowiednich nawykach żywieniowych. Jak skomponować swój jadłospis, żeby złagodzić objawy Hashimoto? Dieta i syntetyczne hormony – dlaczego często idą ze sobą w parze?

Co to jest Hashimoto?

Zanim przyjrzysz się z bliska różnym aspektom związanym z Hashimoto – diecie, objawom oraz sposobom leczenia – warto odpowiedzieć sobie na pytanie, co to za schorzenie i jakie są jego przyczyny. Otóż Hashimoto to przewlekłe zapalenie tarczycy, zaliczane do najczęściej diagnozowanych chorób o podłożu autoimmunologicznym w krajach Europy Zachodniej, w tym w Polsce.

Co w praktyce oznacza „choroba autoimmunologiczna”? Można mówić o niej w momencie, gdy organizm produkuje przeciwciała skierowane przeciwko własnym tkankom i narządom – w tym przypadku gruczołowi tarczowemu. W konsekwencji dochodzi do jego stopniowego niszczenia, co przekłada się na funkcjonowanie całego organizmu.

DBAJ O SIEBIE PRZY HASHIMOTO POD OKIEM DIETETYKA!!!

Skorzystaj ze specjalnej oferty na pakiet rozszerzony online w cenie 350 zł zamiast 450 zł !!!

Dietetyk kliniczny Katarzyna Brzozowska

Przyczyny występowania Hashimoto nie są do końca znane. Według wieloletnich badań i obserwacji mogą odpowiadać za nią czynniki genetyczne i środowiskowe, zwłaszcza przewlekły stres. Wśród innych potencjalnych przyczyn wymienia się niedobory witamin i minerałów, palenie papierosów, zaburzenia snu, zanieczyszczenie środowiska, nieodpowiednią dietę oraz infekcje bakteryjne i wirusowe.

Hashimoto to dość podstępna choroba, która w początkowym stadium może nie dawać o sobie znać. Z czasem jednak zaczynają pojawiać się dokuczliwe symptomy, w tym brak energii, przewlekłe zmęczenie, senność, zaburzenia koncentracji, problemy trawienne, obniżenie nastroju, wypadanie włosów, łamliwość paznokci, bladość skóry oraz zaburzenia rytmu serca.

Warto mieć na uwadze fakt, że nie wszystkie symptomy muszą pojawić się w tym samym czasie. Co więcej, niektóre z nich mogą w ogóle nie wystąpić. Ponadto bywają tak niespecyficzne, że często przypisuje się je innym przypadłościom. To właśnie dlatego pacjenci zazwyczaj dowiadują się o chorobie w trakcie rutynowych badań.

Niestety Hashimoto to schorzenie nieuleczalne – wywołane nim zmiany w obrębie tarczycy są trwałe i nieodwracalne. Na szczęście można skutecznie łagodzić jego objawy poprzez zażywanie leków oraz zmianę trybu życia, wliczając w to nawyki żywieniowe. W przypadku Hashimoto dieta ma ogromne znaczenie, o czym przekonują zarówno lekarze, jak i dietetycy.

Objawy choroby Hashimoto bywają niespecyficzne i przypisywane innym schorzeniom. Pacjenci najczęściej dowiadują się o niej w trakcie rutynowych badań.

Dieta w Hashimoto – najważniejsze zasady

Należysz do grupy osób dotkniętych chorobą Hashimoto? Co jeść, a czego nie uwzględniać w jadłospisie, żeby cieszyć się lepszym samopoczuciem? Jak komponować posiłki, żeby zawierały to, co najcenniejsze i najbardziej wskazane przy tym schorzeniu?

Pierwszym krokiem w stronę złagodzenia objawów powinno być odstawienie przetworzonej żywności i kolorowych napojów. Wszelkie fast foody i słodycze zamień na gęsto odżywcze pokarmy, w których nie brakuje niezbędnych witamin i minerałów.

Jeśli zmagasz się z autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy, zapomnij o głodówce. Nadmierne cięcie kalorii może ci poważnie zaszkodzić i nasilić już i tak dokuczliwe symptomy. Staraj się jeść 4-5 posiłków dziennie w równych odstępach czasu, a po ostatni z nich sięgaj ok. 2-3 godziny przed snem.

W spożywanych przez ciebie potrawach nie może zabraknąć źródeł pełnowartościowego białka, tłuszczu i węglowodanów. Te pierwsze zawierają tyrozynę, tj. aminokwas endogenny biorący udział w syntezie nieaktywnej biologicznie T4, która następnie przekształca się do aktywnej T3. Co więcej, to właśnie ona odpowiada za syntezę adrenaliny, noradrenaliny i dopaminy, czyli hormonów regulujących nastrój.

Twoje posiłki powinny obfitować w tłuszcze, zwłaszcza te zawierające kwasy omega-3, wykazujące działanie przeciwzapalne. Nie mniej istotne są demonizowane w ostatnim czasie węglowodany – wbrew powszechnym opiniom są one wręcz niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, w tym gruczołu tarczowego. Więcej na ten temat znajdziesz w dalszej części artykułu.

Mówiąc o diecie w Hashimoto, nie można zapomnieć o odpowiednim nawodnieniu. Zalecenia odnośnie picia wody niewiele różnią się od tych ogólnie przyjętych. Dobowa podaż płynów u dorosłego człowieka powinna wynosić co najmniej 2 litry. Najlepszym wyborem jest niegazowana woda mineralna.

Hashimoto – dieta a substancje odżywcze

Skomponowanie prawidłowego jadłospisu w przypadku Hashimoto może stanowić nie lada wyzwanie. Dlaczego? Choćby dlatego, że pewne produkty, które powszechnie uchodzą za zdrowe, obfitują w substancje antyodżywcze.

Do najbardziej szkodliwych i jednocześnie najpowszechniejszych substancji antyodżywczych należą goitrogeny. Są to związki aktywne o charakterze wolotwórczym, które zmniejszają przyswajalność jodu z pożywienia i zaburzają jego wchłanianie przez gruczoł tarczowy.

Do substancji wolotwórczych należą m.in. izoflawony sojowe, które hamują aktywność peroksydazy tarczycowej (TPO) niezbędnej do prawidłowej syntezy hormonów. Jak sama nazwa wskazuje, znajdują się one głównie w soi, dlatego tak dużo mówi się o konieczności wyeliminowania produktów sojowych z codziennego jadłospisu.

Wśród innych substancji antyodżywczych wymienia się tioglikozydy (glukozynolany), które również blokują wychwyt jodu przez tarczycę. Znajdują się one w warzywach kapustnych, w tym brokułach, brukselce, jarmużu, brukwi, rzepie, kalafiorze, kalarepie oraz kapuście głowiastej. Można znaleźć je także w truskawkach, szpinaku, gruszkach oraz kaszy jaglanej.

Co jeszcze może nasilić stan zapalny w Hashimoto? Dieta bogata w lektyny, tj. białka wiążące węglowodany, które mogą spotęgować reakcję autoimmunologiczną. W największej ilości występują w roślinach strączkowych, zwłaszcza fasoli, grochu, cieciorce, soczewicy, soi oraz bobie. Obfitują w nie również rośliny psiankowate, takie jak papryka, bakłażan, pomidor oraz ziemniak.

Wiele produktów, które powszechnie uchodzą za zdrowe, zawiera substancje antyodżywcze zaburzające syntezę hormonów tarczycy i nasilające stan zapalny w jej obrębie.

Odżywianie przy Hashimoto – rola węglowodanów

Nie ulega wątpliwości, że w ostatnim czasie najwięcej kontrowersji wzbudzają pokarmy bogate w węglowodany. Jedni całkowicie z nich rezygnują, inni natomiast jedzą je w nadmiarze, co nie pozostaje bez wpływu na zdrowie i samopoczucie zarówno pierwszych, jak i drugich.

Jeśli chodzi o podaż węglowodanów przy Hashimoto, dieta nie powinna zawierać ich ani zbyt mało, ani zbyt dużo – według zaleceń specjalistów produkty węglowodanowe powinny stanowić nieco ponad 50% dziennego zapotrzebowania na energię.

Przy komponowaniu posiłków należy skupić się nie tylko na ilości, ale również rodzaju spożywanych węglowodanów. Jako że osoby zmagające się z Hashimoto są bardziej narażone na wahania cukru we krwi, powinny sięgać przede wszystkim po pokarmy o niskim indeksie glikemicznym.

Warto dodać, że węglowodany pełnią w organizmie bardzo ważną funkcję, a mianowicie usprawniają pracę układu pokarmowego. Swoje właściwości zawdzięczają błonnikowi, który chroni przed zaparciami, a dodatkowo reguluje poziom cukru i cholesterolu we krwi.

Dieta przy Hashimoto a witaminy i minerały

Jak wiadomo, istnieje co najmniej kilka substancji, które negatywnie wpływają na pracę gruczołu tarczowego. Nie brakuje również takich, które są szczególnie istotne w przypadku Hashimoto. Dieta przy autoimmunologicznym zapaleniu tarczycy powinna obfitować w witaminy i minerały, które wspomagają syntezę hormonów i niwelują dokuczliwe objawy. Poznaj najważniejsze z nich!

Selen

Niedobór tego pierwiastka zaburza przemianę T4 do T3. W odpowiedniej ilości może obniżać poziom przeciwciał i niwelować stany zapalne. Za jego najbardziej obfite źródło uchodzą orzechy brazylijskie, kasza gryczana oraz jajka. Więcej na ten temat selenu przy Hashimoto przeczytasz w artykule: Ile selenu przy Hashimoto?

Żelazo

Zbyt niska podaż żelaza zaburza syntezę hormonów tarczycy oraz przemianę tyreoglobuliny do T4 i T3. Jego niedobór dotyczy większości chorych i nierzadko przyczynia się do występowania niedokrwistości. Najcenniejszym źródłem żelaza są produkty pochodzenia zwierzęcego (mięso, jajka).

Cynk

Ogromnym atutem cynku są jego właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające, które wyciszają reakcję autoimmunologiczną w obrębie gruczołu tarczowego. Jego niedobór skutkuje wzrostem przeciwciał oraz zaburzeniem produkcji hormonów. Najwięcej cynku znajduje się m.in. w kakao oraz pestkach dyni. Zdobądź więcej informacji w artykule: Cynk a Hashimoto, czyli niedoczynność tarczycy a cynk – co musisz wiedzieć?

Witamina D

Witamina D wspomaga funkcjonowanie układu odpornościowego i bierze czynny udział w regulowaniu gospodarki wapniowej. Według badań osoby zmagające się z Hashimoto są szczególnie narażone na jej niedobór i nierzadko potrzebują dodatkowej suplementacji. Więcej na ten temat witaminy D przy Hashimoto przeczytasz w artykule: Ile witaminy D przy Hashimoto?

Jod

Nie bez powodu mówi się, że w przypadku Hashimoto dieta powinna obfitować w jod. Zbyt niski poziom tego pierwiastka zaburza syntezę hormonów tarczycy, ponieważ jest ich elementem składowym. Warto jednak pamiętać, że jego nadmiar może nasilać stany zapalne. Więcej informacji o jodzie w Hashimoto znajdziesz w artykule: Jod w Hashimoto, czyli niedoczynność tarczycy a jod – co musisz wiedzieć?

W przypadku Hashimoto dieta powinna obfitować w substancje odżywcze, które usprawniają funkcjonowanie gruczołu tarczowego. Do tych najważniejszych należy jod, żelazo, selen, cynk oraz witamina D.

Co jeść przy Hashimoto?

Po jakie produkty warto sięgać w przypadku Hashimoto? Co jeść, a czego nie uwzględniać w jadłospisie, żeby cieszyć się dobrym zdrowiem i samopoczuciem? Wbrew pozorom dieta w Hashimoto nie jest ani restrykcyjna, ani monotonna. Jakie produkty można w niej uwzględnić? Oto kilka przykładów:

  • napoje: woda niegazowana, herbaty ziołowe/owocowe, świeżo wyciskane soki, napoje roślinne;
  • mięso/ryby: indyk, kurczak, cielęcina, królik, chuda wołowina, ryby morskie;
  • nabiał: twarogi, kefiry i jogurty o niskiej zawartości tłuszczu;
  • owoce: banany, jabłka, śliwki, wiśnie, czereśnie, agrest, mango, ananas, nektarynki, morele, kiwi, porzeczka, maliny, borówka, poziomki, jagody;
  • warzywa: seler, pietruszka, marchew, dynia, sałata, buraki, cukinia;
  • tłuszcze: awokado, oliwa z oliwek, olej lniany, olej rzepakowy;
  • produkty zbożowe: amarantus, owies, mąka kukurydziana, mąka ryżowa, makaron pełnoziarnisty, kasza gryczana, brązowy ryż;
  • orzechy i nasiona: orzechy włoskie, laskowe i brazylijskie, migdały, sezam, pestki dyni i słonecznika.

Więcej informacji na temat tego co jeść przy Hashimoto znajdziesz w artykule: Co jeść przy Hashimoto? Poznaj produkty wskazane przy Hashimoto!

Czego nie jeść przy Hashimoto?

Czego nie jeść przy Hashimoto? Dieta nie powinna zawierać przede wszystkim pokarmów bogatych w substancje antyodżywcze. Warto wziąć pod uwagę również nietolerancje i alergie pokarmowe – zwłaszcza na laktozę i gluten – na które osoby z autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy są szczególnie podatne. Oto lista produktów, które należy wykluczyć lub ograniczyć:

  • napoje: alkohol, czarna i zielona herbata, kawa, kolorowe napoje;
  • mięso/ryby: tłusta wołowina, wieprzowina, podroby, gęś, kaczka, wędzone mięso i ryby;
  • nabiał: śmietana, tłuste twarogi, serki topione, ser żółty;
  • owoce: truskawki, gruszki, brzoskwinie, daktyle, owoce suszone i w syropie;
  • warzywa: brukselka, kalafior, brokuły, groch, cieciorka, soczewica, fasola, cebula, czosnek, rzodkiewka, szpinak, bataty;
  • tłuszcze: smalec, margaryna, mleko kokosowe, masło orzechowe z dodatkiem cukru i oleju palmowego;
  • produkty zbożowe: biały ryż, kasza jaglana, tapioka;
  • orzechy i nasiona: orzeszki ziemne.

Hashimoto to choroba o podłożu autoimmunologicznym, w której organizm produkuje przeciwciała skierowane przeciwko gruczołowi tarczowemu, przyczyniając się do jego stopniowego niszczenia. Na szczęście można skutecznie łagodzić jej objawy, dokonując odpowiednich wyborów żywieniowych. W przypadku Hashimoto dieta powinna obfitować w substancje odżywcze, zwłaszcza jod, selen, cynk, żelazo i witaminę D. Najlepszy jadłospis to ten indywidualnie dopasowany, uwzględniający wszelkie alergie i nietolerancje pokarmowe. Zmagasz się z Hashimoto i masz problem z komponowaniem swoich posiłków? Nie bój się poprosić o pomoc dietetyka, który udzieli ci praktycznych wskazówek.

Więcej informacji na temat tego czego nie jeść przy Hashimoto znajdziesz w artykule: Czego nie jeść przy Hashimoto? Produkty zakazane przy Hashimoto!

Hashimoto a niezbędne badania

Podejrzewasz u siebie chorobę Hashimoto? Zwykle impulsem do przeprowadzenia diagnostyki w jej kierunku są niepokojące objawy w postaci problemów z utrzymaniem odpowiedniej wagi, nadmiernego wypadania włosów, suchości skóry, zaburzeń snu, zmęczenia, wahania nastrojów oraz stanów depresyjnych. Jeśli zauważyłeś u siebie jeden lub kilka z powyższych symptomów, warto rozważyć konsultację z lekarzem.

Jak rozpoznaje się limfocytarne zapalenie tarczycy? Poza dokładnym wywiadem i badaniem palpacyjnym należy przede wszystkim oznaczyć stężenie TSH (hormon tyreotropowy), FT3 (trijodotyronina), FT4 (tyroksyna), anty-TG (przeciwciała skierowane przeciwko tyreoglobulinie) oraz anty-TPO (przeciwciała skierowane przeciwko peroksydazie tarczycowej). Specjalista może zlecić także dodatkowe zweryfikowanie takich parametrów jak TRAb (przeciwciała skierowane przeciwko receptorowi hormonu tyreotropowego) i TG (tyreoglobulina).

Chorobę Hashimoto stwierdza się zwykle na podstawie dokładnego wywiadu lekarskiego, badań laboratoryjnych oraz USG tarczycy, które pozwala na dogłębną ocenę stanu gruczołu.
Więcej o badaniach przy Hashimoto przeczytasz w artykule: Badania na Hashimoto? Jakie należy wykonać?

Hashimoto u mężczyzn

Według statystyk choroba Hashimoto dotyka głównie kobiet, jednak nie oznacza to, że mężczyźni mogą bagatelizować niepokojące sygnały. W ich przypadku schorzenie to może mieć podobne wieloczynnikowe podłoże i być wynikiem nadmiernego stresu, niezdrowej diety, czynników środowiskowych oraz infekcji bakteryjnych i wirusowych. Panowie powinni być wyczuleni na takie symptomy jak ucisk w okolicach szyi, nadpotliwość, duszności, zaburzenia pamięci i koncentracji, spadek libido, zaparcia oraz osłabienie siły mięśniowej.

Zdiagnozowano u ciebie limfocytarne zapalenie tarczycy? Spokojnie – to nie koniec świata. Wystarczy wdrożyć odpowiednie leczenie, a także dokonać zmian w swoim stylu życia, aby cieszyć się dobrym samopoczuciem i remisją powyższej przypadłości. Od czego zacząć? Najlepiej od zdrowej i zbilansowanej diety. W pierwszej kolejności wyeliminuj z jadłospisu wysokoprzetworzone produkty, utwardzone tłuszcze oraz rafinowany cukier. Zastąp je pełnowartościowymi pokarmami, nie zapominając o źródłach jodu, selenu, żelaza, cynku, witaminy D oraz witamin z grupy B.

Koniecznie przeczytaj artykuł Hashimoto u mężczyzn – objawy, dieta i leczenie – co musisz wiedzieć? aby zdobyć więcej informacji. 

Hashimoto a ciąża

Choroba Hashimoto upośledza funkcjonowanie całego organizmu, przez co nie pozostaje bez znaczenia dla wielu układów, w tym nerwowego, krwionośnego, trawiennego oraz hormonalnego. Ze względu na pojawienie się w jej wyniku hiperprolaktynemii gros kobiet boryka się z nieregularnymi cyklami menstruacyjnymi, włączając w to zatrzymanie owulacji.

Przed rozpoczęciem starań o potomstwo należy wykonać szereg badań – dotyczy to obojga rodziców. Obecność limfocytarnego zapalenia tarczycy u matki może skutkować uszkodzeniem płodu, krwotokiem lub poronieniem. Ryzyko to maleje dopiero w momencie, gdy u maluszka wykształca się tarczyca, tj. w 2. trymestrze ciąży.

Jak skutecznie leczyć Hashimoto u ciężarnych? Poza przyjmowaniem lewotyroksyny oraz zaleconych przez specjalistę suplementów diety jednym z filarów powrotu do zdrowia jest zbilansowany jadłospis. Jakie są jego podstawowe założenia? Oprócz eliminacji produktów pogłębiających stan zapalny należy zadbać o odpowiednią ilość witamin, minerałów i antyoksydantów wspierających działanie układu immunologicznego. Ponadto przyszła mama powinna zatroszczyć się o jak najlepszy stosunek wysokiej jakości węglowodanów, pełnowartościowego białka i zdrowych tłuszczów w każdym posiłku.

Koniecznie przeczytaj Hashimoto a ciąża – kompleksowy poradnik aby poszerzyć swoją wiedzę w tym temacie. 

Utrata zbędnych kilogramów przy Hashimoto

Nadprogramowe kilogramy to jeden z najczęstszych problemów, z jakim borykają się osoby cierpiące na limfocytarne zapalenie tarczycy. Z uwagi na naturę tego schorzenia nie poleca się zbyt restrykcyjnego cięcia kalorii, głodówek ani diet eliminacyjnych. O czym warto pamiętać?

Dieta odchudzająca w limfocytarnym zapaleniu tarczycy nie musi być monotonna. Opracowując menu, należy zadbać o dostarczenie najistotniejszych witamin i minerałów, w tym selenu, cynku, żelaza i witaminy D, a także o zachowanie zdrowego balansu pomiędzy poszczególnymi makroskładnikami. Na talerzu pacjenta z Hashimoto nie może również zabraknąć różnorodnych warzyw i owoców będących źródłem antyoksydantów.

Osoby zmagające się z Hashimoto muszą wykluczyć ze swojej diety substancje wolotwórcze, w tym izoflawony sojowe, oraz związki antyodżywcze, tj. lektyny i tioglikozydy, które mogą zaostrzać procesy zapalne toczące się w ustroju. Ponadto warto ograniczyć spożycie cukrów prostych, tłuszczów trans i przetworzonych pokarmów. Słodkie i gazowane napoje oraz mocna kawa i herbata powinny zostać zastąpione przez niegazowaną wodę, herbaty ziołowe i napoje roślinne.

Więcej informacji znajdziesz w artykule: Jak schudnąć przy Hashimoto? 

Źródła:

  • https://www.healthline.com/nutrition/hashimoto-diet
  • https://www.healthline.com/nutrition/hypothyroidism-diet#what-it-is
  • https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hashimotos-disease/symptoms-causes/syc-20351855
    https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6926951/
  • https://journals.viamedica.pl/forum_zaburzen_metabolicznych/article/view/62421/47571
  • https://pdfs.semanticscholar.org/14fb/87d296a0ae51f59dbecd4d8e224144c485f7.pdf
  • https://www.thyroid.org/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28290237/
  • https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6926951/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28290237/
  • https://pdfs.semanticscholar.org/14fb/87d296a0ae51f59dbecd4d8e224144c485f7.pdf
  • https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hashimotos-disease/symptoms-causes/syc-20351855
  • https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3657451/
  • https://www.niddk.nih.gov/health-information/endocrine-diseases/pregnancy-thyroid-disease
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24695447/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32588591/

Dodaj komentarz

Your email address will not be published.

You may use these <abbr title="HyperText Markup Language">HTML</abbr> tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>

*